راه های کاهش خطرات و مضرات وای فای در خانه

اینترنت همراه و وای فای چیست؟

وای فای فناوری بی‌سیمی است که از امواج الکترومغناطیسی برای ایجاد ارتباط بین ابزارهای مختلف مانند لپ‌‌تاپ، رایانه و گوشی‌های تلفن همراه استفاده می‌کند. امواج الکترومغناطیسی به‌کمک میدان‌های الکترومغناطیسی تولید و در محیط منتشر می‌شوند. حال این پرسش مطرح است که آیا امواج وایفای آسیبی به بدن یا دقیق‌تر بگوییم، سلول‌ها و ژن‌های ما می‌زنند یا خیر.

آیا امواج وای فای و اینترنت گوشی بی‌خطرند؟

پاسخ به این پرسش به دلیل نبود شواهد کافی، ساده نیست. چند سال بیشتر از ظهور و گسترش وای فای و سایر امواج الکترو مغناطیسی در زندگی ما نمی‌گذرد. بنابراین دانشمندان و پزشکان هنوز درباره تأثیر طولانی مدت امواج اینترنت بر بدن ما اطلاع کافی ندارند.

همین مسئله باعث شده است که افراد ۲ دسته شوند. گروهی معتقدند که امواج وای فای هیچ ضرری ندارند. گروه دیگر اعتقاد دارند که این امواج حامل انرژی حتما بر بدن ما تأثیر می‌گذارند. شاید هم حقیقیت میزان مضرات وای فای جایی بین این ۲ باور باشد.

پاسخ علمی میزان مضرات وای فای بر بدن

خطرات امواج وای فای، اگر فرض کنیم که مضر‌ند، ناگهانی بروز نمی‌کنند و علائمی فوری ندارند. به همین دلیل خیلی‌ها آن را کاملا نادیده می‌گیرند. تا به امروز بیشتر تحقیقات درباره اثر مخرب و مضرات وای فای روی حیوانات انجام شده‌اند. بنابراین هیچ کدام از این تحقیقات هنوز اعتبار لازم برای تعیین دقیق مضرات وای فای و اینترنت گوشی را ندارند.

۱. ارتباط امواج وای فای و سرطان

بر اساس پژوهشی در سال ۲۰۱۵، قرارگرفتن طولانی مدت در معرض اشعات وای فای، غلطت اکسیداتیو در رحم موش‌ها را افزایش داده است. این ماده یکی از عوامل ایجاد سرطان شناخته می‌شود. همچنین پژوهشی دیگر در ۲۰۱۸، اثبات کرد که امواج وای فای در کاهش آنزیم‌های مقابله کننده با این ماده نیز نقش دارد. بااین‌حال نقش دقیق اشعه وای فای در این مسئله مشخص نشد. همچنین محققان تأثیر قطعی امواج وایفای بر تغییر این ماده را تأیید نکرده‌اند.

امواج وای فای سرطان زا هستند؟

متأسفانه درباره مضرات امواج وای فای و اینکه این مضرات چه هستند اتفاق نظر وجود ندارد. در سال ۲۰۱۱، آژانس بین المللی مطالعات سرطان امواج الکترومغناطیسی را از عوامل سرطان زای احتمالی برشمرد و امواج وای فای هم از خانواده همین امواج هستند. ۳۰ محقق که تحقیقات مختلف را بازبینی کرده بودند این نظر را تأیید کردند.

بااین‌حال مطالعات متناقض‌اند. مثلا بر اساس پژوهشی در سال ۲۰۱۷، امواج وای فای در افزایش خطر ایجاد تومورهای مغزی نقش داشت، اما پژوهش سال بعد این نظریه را رد کرد. در یک کلام باید گفت که هنوز رابطه‌ای قطعی بین امواج وای فای و سرطان وجود ندارد.

۲. تاثیر امواج وای فای در ناباروری و بارداری

بر اساس آزمایشی حیوانی در سال ۲۰۱۴، قرارگرفتن طولانی مدت در معرض امواج وای فای عملکرد جنسی موش‌های نر را کاهش می‌داد. سال ۲۰۱۶ هم تحقیقی دیگر نشان داد ژن‌های بیضه موش‌ها در معرض وای فای آسیب دیده‌اند. در سال ۲۰۱۵، محققان کیفیت اسپرم های هزار مرد را بررسی کردند. آنها از این مردان درباره نحوه استفاده از وای فای و نت تلفن همراه پرسیدند.

مشخص شد آن دسته از مردانی که از اینترنت بیسیم استفاده می‌کردند از آنهایی که از اینترنت سیمی بهره می‌بردند اسپرم ضعیف تری داشتند. البته این تحقیق ایرادی داشت. محققان تأثیر احتمالی سایر عوامل مانند سبک زندگی، تغذیه و رژیم غذایی، سیگار کشیدن یا نکشیدن مردان را در نظر نگرفته بودند. در نتیجه نمی‌توان قطعی گفت که مضرات وای فای باعث کاهش کیفیت اسپرم مردان این تحقیق شده است.

۳. مضرات امواج وای فای در عملکرد مغز

بر اساس آزمایشی حیوانی در سال ۲۰۱۷، قدرت تشخیص موش‌های در معرض وای فای کاهش یافت. همچنین پژوهشی دیگر در همان سال امواج وای فای را از عوامل احتمالی بیماری‌های عصبی و کاهش عملکرد مغزی موش‌ها دانست. تحقیقات در این زمینه نیز اندک است. ما هنوز از تأثیرات کوتاه یا بلندمدت امواج اینترنت بی سیم بر مغز انسان اطلاع چندانی نداریم.

۴. مضرات وای فای در سلامت قلب

در آزمایش حیوانی انجام‌شده در سال ۲۰۱۵، قرارگرفتن در معرض امواج وای فای، ریتم قلب و فشار خون موش‌های آزمایشگاهی را تغییر داد. بر اساس این بررسی، امواج وای فای ممکن است بر عملکرد قلب اثر بگذارند. هرچند ساز و کار این تأثیر روشن نیست.

باورهای غلط و نادرست درباره خطرات امواج وای فای و اینترنت موبایل

در سال‌های اخیر ادعاهای نادرستی درباره مضرات وای فای در شبکه‌های اجتماعی مطرح شده‌اند. بر اساس این ادعاها، امواج وای فای باعث بروز بیماری ها و عارضه‌هایی مانند تاثیر وای فای در سقط جنین ، مضرات وای فای برای نوزاد و ….است. باید تأکید کنیم که هیچ شواهد و مدارکی مبنی بر نقش داشتن امواج وای فای در بروز این عارضه‌ها وجود ندارد.

چطور خطرات و مضرات وای فای را کاهش دهیم؟

همان‌طور که خواندید، هنوز هیچ مدرک مستدلی مبنی بر ضرر وای فای برای سلامتی انسان وجود ندارد. اما از قدیم گفته‌اند احتیاط شرط عقل است. ما نمی‌توانیم دهه‌ها صبر کنیم تا تأثیرات وای فای بر سلامت ما روشن شود و سپس اقدام کنیم. پس با رعایت راهکارهای زیر می‌توانیم مضرات وای فای و اینترنت موبایل را کاهش دهیم.

۱. اهمیت خاموش کردن وای فای قبل از خواب

با توجه به تأثیر احتمالی امواج وای فای بر مغز، بهتر است پیش از خوابیدن آن را خاموش کنید. این اقدام مهم فقط برای حفظ سلامت مغز نیست. متخصصان امنیت اینترنت نیز چنین پیشنهادی را مطرح می‌کنند، چر که ممکن است هکرها به مودم روشن و بلااستفاده شما نفوذ کنند.

از سوی دیگر خاموش کردن وای فای به معنی کنارگذاشتن تلفن همراه و خواب راحت‌تر هم هست. علاوه بر اینها، هنگامی که زوج‌ها وای فای را خاموش می‌کنند و از اینترنت دل می‌کنند، می‌توانند توجهشان را معطوف زندگی زناشویی خود کنند و آن را بهبود دهند.

۲. روشن کردن وای فای فقط به هنگام نیاز

کار دیگری که می‌توان برای کاهش مضرات وای فای کرد، روشن کردن مودم و وای فای فقط در زمان هایی است که به آن نیاز دارید. در این حالت زمان قرارگرفتن در معرض امواج اینترنت بی سیم به چند ساعت در روز کاهش می‌‌یابد.

۳. تبدیل اینترنت وای فای به اینترنت سیمی برای سلامت بدن

این گزینه همه مضرات احتمالی وای فای را حذف می‌کند، اما به‌طبع برای بسیاری شدنی نیست. امروزه بخش زیادی از زمان ما با تلفن همراه می‌گذرد و وای فای به بخش جدایی ناپذیر زندگی ما تبدیل شده است. اما لازم نیست تمام ابزارهای دیگر ما با امواج وای فای کار کنند.

مثلا به‌جای ماوس و کیبورد بی‌سیم، می‌توانیم همچنان از نسخه‌های سیمی آنها استفاده کنیم. همچنین به‌جای کارکردن با وای فای لپ‌تاپ در خانه، می‌توانیم آن را با کابل اینترنت به مودم متصل کنیم.

۴. اهمیت قراردادن تلفن همراه در حالت هواپیما در شب

وضعیت هواپیما (Airplane Mode) در تلفن‌های همراه باعث قطع آنتن‌دهی آنها می‌شود و دستگاه را از نظر امواج الکترومغناطیسی ایزوله می‌کند. هنگام خوابیدن یا زمانی که تلفن همراه را به کودکان می‌دهید این حالت را فعال کنید تا در معرض میزان کمتری از این امواج قرار بگیرید.

ضرر و خطر و مضرات وای فای بیشتر است یا اینترنت گوشی؟

چون درباره مضرات وای فای داده کافی نداریم، نمی‌توانیم مقایسه‌ کنیم که مضرات کدام‌یک از این دو بیشتر است. امواج 4G یا 5G تلفن‌های همراه نیز از جنس امواج الکترومغناطیسی‌اند. بااین‌حال این امواج طول موج و بسامد متفاوتی دارند تا بتوانند در مسافت‌های طولانی به تلفن‌های همراه ما دسترسی به اینترنت بدهند.

درباره امواج 4G نیز تحقیقاتی انجام شده است، اما هیچ‌کدام اثر منفی امواج 4G بر سلامتی را تأیید نکرده‌اند. امواجی که تلفن‌های همراه برای برقراری ارتباط و اتصال به اینترنت به کار می‌گیرند بسیار ضعیف‌اند و نمی‌توانند تأثیر منفی بر ژن‌ها بگذارند. بااین‌حال تأثیر بلندمدت آنها هنوز مشخص نیست.

امواج 5G بسامد بیشتری دارند، اما این بسامد همچنان با بسامد‌هایی که به بدن آسیب می‌رسانند فاصله زیادی دارد. این امواج نیز به‌تازگی و در سال ۲۰۱۹ معرفی شده‌اند و هنوز بحث‌های زیادی درباره تأثیر آنها وجود دارد. با‌این‌حال سازمان بهداشت جهانی این امواج را بی‌خطر می‌داند.

در نهایت بهتر است که راهکارهای گفته‌شده درباره کاهش مضرات وای فای را در خصوص امواج اینترنت همراه نیز اعمال کنیم. مثلا هنگامی که از اینترنت همراه موبایل استفاده نمی‌کنیم، آن را غیرفعال کنیم.